Ondernemers en spaarders opgelet!

Met ingang van 2023 verandert er nogal wat voor ondernemers en spaarders. Bepaalde fiscale voordelen verdwijnen en voor spaarders wordt het extra opletten. Wat is er sinds 1 januari veranderd?

Veranderingen voor de spaarder
Sinds de uitspraak van de Hoge Raad dat de Nederlandse overheid anders moet omgaan met inkomen uit sparen en beleggen, ligt box 3 van de inkomstenbelasting onder vuur. Zo is er nu een herstelwet ingetreden die voor de jaren 2023 tot en met 2025 moet zorgen voor een soepele overgang naar een nieuw systeem, waar belasting wordt geheven op basis van werkelijke rendementen.

Zo ver is het nu nog niet. Dit jaar, 2023, wordt belasting geheven op grond van aangenomen rendementen*, dus nog steeds niet de echte rendementen. Maar, hoe doe je dat nu zo eerlijk mogelijk? Daar heeft de belastingdienst wat op bedacht: werken met drie verschillende categorieën: banktegoeden, overige bezittingen en schulden. De hele commotie over box 3 is vooral ontstaan doordat er nauwelijks meer rente werd vergoed op spaarrekeningen en er desondanks wel behoorlijk wat belasting moest worden betaald. Dat verklaart waarom er een categorie ‘banktegoeden‘ in het leven is geroepen, waarop heel weinig rendement wordt aangenomen.

Bij ‘overige bezittingen‘ wordt gedacht aan effecten of vastgoed of andere vermogensbestanddelen die fors meer rendement kunnen opleveren dan een spaarrekening en daarom wordt het rendement hiervan op meer dan 5% gesteld voor 2023. Bij de categorie ‘banktegoeden’ ligt dat rendement net boven nul. Het is dus belastingtechnisch voordeliger om veel ‘banktegoeden’ te hebben en zo weinig mogelijk ‘overige bezittingen’. De peildatum is en blijft 1 januari en je zou als belastingplichtige kunnen bedenken om op 1 januari heel veel spaargeld te hebben en heel weinig effecten. Zo’n tijdelijk verschuiven tussen de categorieën gaat echter niet op.

Naast de twee ‘positieve’ categorieën, bezit, is er ook een negatieve categorie: schulden. De rente van schulden wordt ook nog niet berekend naar de werkelijke rente, ook hier doet de belastingdienst een aanname: 3,5%. En zo ontstaat er een mogelijke aftrekpost op schulden die maar deels een effect heeft. Want een overige bezitting van Euro 100.000 betekent meer dan 5% aan te nemen rendement en een schuld van Euro 100.000 betekent een aan te nemen rente van 3,5%, terwijl je misschien meer betaalt.

Let wel, het gaat hier niet om de hypotheek op je eigen woning, maar om andere schulden. Als je de ‘aangenomen’ opbrengsten van je bezit hebt opgeteld, trek je vervolgens de ‘aangenomen’ rente ervan af. Over dat saldo betaal je vervolgens de 32% inkomstenbelasting van box 3. En zo komt het stukje bij beetje dichter bij de werkelijke opbrengsten over het vermogen in deze overgangsfase.

Wat verandert er voor de ondernemer?
Voor de ondernemer verandert er ook het een en ander. Allereerst de zelfstandigenaftrek. Van de bruto winst mag de ondernemer die inkomstenbelasting betaalt (eenmanszaak of firmant in een vof) een bepaald bedrag aftrekken voordat hij belasting gaat betalen. In 2022 was dat nog Euro 6.310 waarover geen belasting betaald hoefde te worden. Nu, in 2023, is dat nog maar Euro 5.030 aan vrijgesteld bedrag. Ieder jaar wordt dat een beetje minder.
Nog een verandering voor de ondernemer: hij mag niet meer doteren aan de FOR, de Fiscale OudedagsReserve. Dit was een manier om nu wat belastingaftrek te krijgen en straks bij het staken van de onderneming die belasting in te halen. Dat inhalen kwam voor veel ondernemers vaak als een pijnlijke verrassing. Nu mag dat niet meer: je mag geen belastingaftrek meer krijgen om zo’n ‘schuld’ op te bouwen. Wil je wel nog wat extra belastingaftrek, dan kun je laten uitrekenen of het verstandig is om iets in de sfeer van een lijfrente te doen. Daarmee bouw je een eigen toekomstvoorziening op, een soort oudedagspensioen, en dat is nou juist wel weer handig.

Wat betekent dit nu allemaal?
De nieuwe belastingregels voor sparen en beleggen zijn best lastig. En als IB-ondernemer betaal je straks meer belasting of je pakt je pensioenvoorziening slim aan! Wil je hierover met ons in gesprek? Neem dan contact met ons op.

*LET OP: In 2023 worden fictieve rendements- en schuldenpercentages gebruikt voor box 3 die dicht bij de werkelijkheid liggen.
Begin 2024 worden de definitief te hanteren percentages voor 2023 vastgesteld door de belastingdienst.